Tấm sàn grating là một cấu kiện quan trọng trong các công trình công nghiệp và dân dụng. Tuy nhiên, để đảm bảo chất lượng và tuổi thọ của tấm sàn grating, quá trình gia công cần được thực hiện nghiêm ngặt theo các tiêu chuẩn kỹ thuật. Bài viết này trình bày chi tiết các lỗi thường gặp trong gia công tấm sàn grating, phân tích nguyên nhân, hậu quả và đề xuất các biện pháp khắc phục hiệu quả.

1. Lỗi thiết kế và lập xây dựng bản vẽ

Giai đoạn thiết kế là nền tảng của toàn bộ quá trình sản xuất. Một thiết kế thiếu chính xác hoặc không tính đến các yếu tố vận hành sẽ dẫn đến lỗi không thể sửa chữa ở các bước sau.

❌ Lập xây dựng bản vẽ không đầy đủ, sai lệch dung sai kỹ thuật

• Không có bản vẽ chi tiết, thiếu thông số kỹ thuật như: khoảng cách thanh chịu lực, mật độ lưới, tải trọng cho phép, hệ số an toàn.​
• Sai số trong đo lường hoặc không dự trù dung sai hợp lý dẫn đến tấm grating không khớp khi lắp đặt, tạo ra khe hở hoặc chồng lắp, làm giảm an toàn.

❌ Lựa chọn vật liệu không phù hợp với môi trường và tải trọng sử dụng

• Sử dụng grating thép mạ kẽm thông thường trong môi trường có hóa chất ăn mòn hoặc gần nguồn điện là không phù hợp.
• Chọn sai loại thép (mác thấp, không đạt cường độ yêu cầu) sẽ làm giảm khả năng chịu lực và độ bền của tấm sàn.

✅ Giải pháp khắc phục

• Thực hiện khảo sát kỹ lưỡng môi trường sử dụng và xác định rõ mục tiêu chịu tải trước khi thiết kế.
• Sử dụng phần mềm mô phỏng hoặc công cụ tính toán để kiểm tra thiết kế về mặt cơ học và lắp đặt.
• Tuân thủ các tiêu chuẩn như TCVN 5026:2010, ASTM A36/A123, ISO 9001 để đảm bảo tính chính xác và an toàn.

2. Lỗi liên quan đến nguyên vật liệu

Chất lượng vật liệu đầu vào ảnh hưởng trực tiếp đến tính cơ học, độ bền và khả năng chống ăn mòn của sản phẩm cuối cùng.

❌ Sử dụng thép không đạt tiêu chuẩn, thiếu chứng chỉ chất lượng (CO/CQ)

• Nguyên liệu không rõ nguồn gốc, không được kiểm tra đầy đủ có thể dẫn đến hiện tượng gãy giòn, nứt khi sử dụng hoặc trong quá trình mạ kẽm.

❌ Cong vênh trong quá trình mạ kẽm nhúng nóng

• Các ứng suất dư tồn tại trong quá trình hàn, hoặc sự không đồng đều về độ dày giữa các chi tiết khi tiếp xúc với nhiệt độ cao của bể mạ (~450°C) sẽ gây ra hiện tượng cong vênh, làm biến dạng cấu kiện.

✅ Giải pháp khắc phục

• Lựa chọn vật liệu có nguồn gốc rõ ràng, kiểm tra thành phần hóa học và cơ tính phù hợp.
• Sử dụng các biện pháp khử ứng suất, hoặc thiết kế kết cấu đồng đều về độ dày để giảm thiểu cong vênh.

3. Lỗi trong quá trình gia công cơ khí (cắt, uốn, hàn)

Quá trình gia công quyết định trực tiếp đến hình dạng, kích thước và độ bền của tấm sàn grating.

❌ Cắt không chính xác

• Mép cắt không phẳng, có ba via, gây nguy hiểm cho người sử dụng và ảnh hưởng đến độ thẩm mỹ.

❌ Khoảng cách giữa bề mặt nắp và khung viền không đều

❌ Độ phẳng bề mặt của nắp và khung viền không đảm bảo

❌ Uốn và tạo hình không tuân thủ kỹ thuật

• Thiếu kiểm soát về bán kính uốn, độ dày vật liệu làm tăng nguy cơ nứt, cong lệch, sai hình học thiết kế.

❌ Lỗi hàn: không ngấu, rỗ khí, mối hàn yếu

• Hàn sai cực, sai tốc độ, hoặc không làm sạch bề mặt gây ra mối hàn bị rỗ, nứt chân chim, không đủ khả năng chịu lực.

✅ Giải pháp khắc phục

• Sử dụng thiết bị hiện đại như máy cắt CNC, máy hàn MIG/TIG tự động để tăng độ chính xác.
• Đào tạo công nhân vận hành có tay nghề cao và kiểm tra mối hàn bằng các phương pháp không phá hủy (NDT).

4. Lỗi trong xử lý bề mặt – mạ kẽm nhúng nóng

Mạ kẽm là giai đoạn then chốt nhằm bảo vệ grating khỏi ăn mòn trong môi trường ngoài trời hoặc hóa chất.

❌ Tiền xử lý không kỹ lưỡng

• Không tẩy sạch dầu mỡ, rỉ sét hoặc còn cặn hóa chất làm giảm khả năng bám dính của lớp kẽm.

❌ Lớp mạ không đều, loang màu

• Nhiệt độ bể kẽm không ổn định, nhúng không đủ thời gian hoặc thiết kế hình học không hỗ trợ việc mạ đều sẽ khiến lớp mạ chỗ dày chỗ mỏng, ảnh hưởng thẩm mỹ và khả năng bảo vệ.

❌ Bị nổ khí do hàn kín không đúng cách

• Không khí và độ ẩm bị nhốt bên trong chi tiết (đặc biệt là ống thép) sẽ giãn nở mạnh khi nhúng kẽm, gây nứt vỡ kết cấu.

❌ Tấm sàn grating bị cong khi nhúng kém

❌ Độ dày các thanh sau quá trình xi mạ không đều

✅ Giải pháp khắc phục

• Thực hiện đầy đủ quy trình tiền xử lý gồm: tẩy nhờn – tẩy rỉ – rửa – nhúng trợ dung – sấy.
• Bố trí các lỗ thoát khí và thoát kẽm theo đúng thiết kế kỹ thuật.

5. Lỗi trong kiểm soát chất lượng (qc)

Một sản phẩm tốt không thể đạt được nếu không có hệ thống kiểm soát chất lượng toàn diện.

❌ Kế hoạch kiểm tra lấy mẫu không đại diện

• Chỉ kiểm tra ngẫu nhiên một số lượng nhỏ không đủ phản ánh toàn bộ lô sản phẩm, có thể bỏ sót lỗi cục bộ.

❌ Thiếu ghi chép và lưu trữ hồ sơ

• Không lưu hồ sơ kiểm tra, không có chứng nhận nguyên vật liệu, làm giảm khả năng truy xuất khi xảy ra lỗi.

✅ Giải pháp khắc phục

• Thiết lập hệ thống kiểm tra theo ISO 9001 với từng công đoạn rõ ràng.
• Ghi chép đầy đủ kết quả đo lường, thông số kỹ thuật, chứng nhận vật liệu và hồ sơ kiểm định cuối cùng.

6. Hậu quả khi xảy ra lỗi trong gia công grating

Ảnh hưởng đến an toàn công trình và người sử dụng

• Tấm sàn grating cong vênh, gãy, hoặc trượt ngã có thể gây tai nạn nghiêm trọng cho người đi bộ, phương tiện di chuyển.

Giảm độ bền, ăn mòn nhanh chóng

• Khi lớp mạ bị bong tróc, các yếu tố môi trường sẽ nhanh chóng tấn công thép nền, dẫn đến rỉ sét và hỏng hóc chỉ sau thời gian ngắn.

Tăng chi phí bảo trì, sửa chữa và uy tín doanh nghiệp bị ảnh hưởng

• Các công trình phải làm lại, thay thế grating lỗi sẽ tiêu tốn chi phí lớn và làm chậm tiến độ dự án.

7. Các giải pháp toàn diện để nâng cao chất lượng sản phẩm

8. Kết luận

Gia công tấm sàn grating không chỉ là một quy trình kỹ thuật thuần túy, mà còn là một hệ thống gồm nhiều bước liên kết chặt chẽ. Mỗi sai sót ở một công đoạn đều có thể gây ra lỗi nghiêm trọng ở sản phẩm cuối cùng. Do đó, các nhà sản xuất cần đặc biệt chú trọng đến việc kiểm soát từng bước trong chuỗi giá trị, từ thiết kế – nguyên vật liệu – gia công – mạ kẽm – kiểm tra chất lượng.

Việc tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế (ASTM, ISO, TCVN...) cùng với đào tạo nguồn nhân lực có tay nghề và đầu tư vào công nghệ sẽ giúp nâng cao chất lượng, đảm bảo an toàn công trình và xây dựng uy tín lâu dài cho doanh nghiệp trong ngành gia công cơ khí.