Bài viết sau đây sẽ giúp bạn nhận diện dấu hiệu, hiểu rõ nguyên nhân, đánh giá rủi ro và tìm ra giải pháp phù hợp để khắc phục vấn đề này.

1. Dấu hiệu nhận biết nắp hố ga gang không đạt tải trọng thiết kế

Tình trạng nắp hố ga gang không đảm bảo tải trọng thiết kế là một trong những nguyên nhân chính gây ra hư hỏng, ảnh hưởng đến an toàn giao thông và mỹ quan đô thị.

Dấu hiệu dễ nhận thấy nhất là sự xuất hiện của các vết nứt trên bề mặt nắp, bao gồm nứt ngang (cho thấy khả năng chịu uốn kém), nứt dọc (liên quan đến ứng suất kéo hoặc tác động lực không đều), và nứt chân chim (biểu hiện của kết cấu vật đúc chưa đảm bảo tính cơ học).

Bên cạnh đó, nắp hố ga gang không đủ tải còn thể hiện qua các biến dạng vật lý như cong vênh, mất đi độ phẳng ban đầu do vượt quá giới hạn đàn hồi; sụt lún so với mặt đường, có thể do chảy dẻo vật liệu hoặc lún nền móng; và cuối cùng là gãy vỡ hoàn toàn, gây nguy hiểm trực tiếp.

2. Rủi ro khi sử dụng nắp hố ga gang không đạt tải trọng

Khi nắp hố ga gang không đảm bảo khả năng chịu lực, nhiều rủi ro nghiêm trọng có thể xảy ra, ảnh hưởng đến cả an toàn giao thông lẫn hệ thống hạ tầng:

• Tai nạn giao thông nghiêm trọng: Xe máy, xe đạp hoặc người đi bộ dễ dàng lọt vào hố nếu nắp bị gãy hoặc vỡ, gây thương tích, thậm chí tử vong.

• Hư hỏng phương tiện: Ô tô hoặc xe tải khi cán qua nắp bị yếu có thể gây vỡ nắp, làm hư lốp, gầm xe hoặc gây mất lái.
• Ngập úng cục bộ: Khi nắp gãy, rác và vật thể lạ có thể rơi vào hệ thống thoát nước, gây tắc nghẽn, cản trở thoát nước khi mưa lớn.

3. Nguyên nhân khiến nắp hố ga gang không đạt tải trọng

Nguồn gốc của vấn đề thường nằm ngay trong quá trình sản xuất nắp hố ga:

• Chất Lượng Vật Liệu Không Đảm Bảo: Sử dụng gang có cấu trúc tinh thể rời rạc, lẫn nhiều tạp chất như cát, xỉ hoặc các nguyên tố không mong muốn (như lưu huỳnh quá mức) do công nghệ lạc hậu hoặc nguồn nguyên liệu đầu vào không đạt chuẩn. Điều này làm giảm đáng kể độ bền và độ dẻo dai của sản phẩm.
• Sai Sót Trong Quy Trình Đúc:

​Kỹ Thuật Đúc Yếu Kém: Thiếu kinh nghiệm, không tuân thủ quy trình chuẩn về nhiệt độ nóng chảy, tốc độ rót khuôn có thể tạo ra các khuyết tật bên trong (rỗ khí, ngậm xỉ), cấu trúc vật liệu không đồng đều. Làm nguội gang quá nhanh cũng có thể khiến vật liệu trở nên giòn, dễ nứt gãy.

Sai Lệch Kích Thước: Nắp hoặc khung không đúng kích thước thiết kế, dẫn đến lắp đặt không khít, tạo điểm tập trung ứng suất và làm giảm khả năng chịu lực tổng thể.

• Thiếu Sót Trong Kiểm Soát Chất Lượng (QC):
  • Bỏ qua hoặc thực hiện sai quy trình thử tải: Không tiến hành thử tải hoặc thử tải không đúng quy trình theo tiêu chuẩn (TCVN 10333-3, BS EN 124) khiến các sản phẩm lỗi vẫn được đưa ra thị trường.

​

XEM THÊM: Quy trình thử tải nắp hố ga tại Quatest 2

• Kiểm Tra Vật Liệu Đầu Vào Sơ Sài: Không kiểm tra kỹ thành phần hóa học, cơ tính của nguyên liệu thô.
• Thiếu Kiểm Tra Kích Thước: Không đo kiểm kích thước thành phẩm so với bản vẽ thiết kế.

• Thiết kế các gân chịu lực không đảm bảo tải trọng yêu cầu. Điều này dẫn đến trường hợp thành phẩm các nắp hố ga với phần gân mỏng chưa đủ độ dày so với tải trọng yêu cầu thì khi xe cộ qua lại nắp hố ga sẽ bị vỡ do kết cấu không chịu được mức tải trọng ấy.

4. Giải pháp lựa chọn nắp hố ga đảm bảo khả năng chịu tải – dành cho nhà thầu

Để đảm bảo an toàn giao thông và tránh những hư hỏng, sự cố nguy hiểm do nắp hố ga bị gãy, nhà thầu cần trang bị kiến thức và lựa chọn sản phẩm đúng tiêu chuẩn, phù hợp với điều kiện sử dụng thực tế. Dưới đây là những giải pháp thiết thực giúp nhà thầu đưa ra quyết định đúng đắn:

- Yêu cầu rõ ràng về cấp tải trọng theo tiêu chuẩn quốc tế hoặc Việt Nam

Khi đặt mua, cần yêu cầu nhà cung cấp cung cấp sản phẩm đạt các tiêu chuẩn như BS EN 124-2:2015 (Anh) hoặc TCVN 10333-3:2016 (Việt Nam). Các tiêu chuẩn này phân loại nắp hố ga theo từng cấp tải trọng (A15, B125, C250, D400, E600…) phù hợp với từng vị trí lắp đặt – từ vỉa hè cho đến đường quốc lộ.

- Lựa chọn sản phẩm có chứng nhận kiểm định chất lượng rõ ràng

Không chỉ dựa vào quảng cáo hay giá cả, nhà thầu nên yêu cầu đơn vị cung cấp đưa ra các chứng chỉ kiểm định, phiếu thử tải, hoặc báo cáo kiểm tra không phá hủy (NDT) từ đơn vị có năng lực. Đây là bằng chứng xác thực cho thấy sản phẩm đã qua kiểm tra chịu lực và có khả năng vận hành ổn định.

- Chọn các nhà sản xuất có năng lực nhà máy sản xuất/ đã có thương hiệu và uy tín trên thị trường và bề dày hồ sơ năng lực.

- Kiểm tra thông tin vật liệu và nguồn gốc nguyên liệu đầu vào

Nếu có thể, hãy lựa chọn các thương hiệu hoặc nhà cung cấp có quy trình sản xuất rõ ràng, minh bạch về nguồn gốc vật liệu. Đặc biệt, nên ưu tiên sản phẩm sử dụng gang cầu nguyên chất, hạn chế dùng gang tái chế pha tạp – vốn có nguy cơ cao về giòn, dễ nứt.

- Chú ý đến thiết kế khung – nắp và độ khớp lắp đặt

Một sản phẩm tốt không chỉ ở phần nắp mà còn ở khung đi kèm. Cần kiểm tra độ dày, kết cấu khung, độ vừa khít giữa khung và nắp. Những sản phẩm có thiết kế kém sẽ dẫn đến rung lắc, phân bố tải không đều và dễ bị hỏng dù vật liệu có đạt chuẩn.

- Lưu ý quy trình thi công và lắp đặt đúng kỹ thuật

Cuối cùng, người mua cũng cần đảm bảo đơn vị thi công thực hiện đúng quy trình lắp đặt: móng phải ổn định, mặt phẳng tiếp xúc đầy đủ, không bị nghiêng hoặc lệch tâm. Một sản phẩm tốt nhưng lắp đặt sai vẫn có thể dẫn đến hư hỏng nhanh chóng.

Kết luận

Tình trạng nắp hố ga gang bị gãy vỡ do không đạt tải trọng yêu cầu là một vấn đề nghiêm trọng, tiềm ẩn nhiều rủi ro về an toàn và kinh tế.

Nguyên nhân chủ yếu xuất phát từ việc sử dụng vật liệu không phù hợp, chất lượng vật liệu kém, sai sót trong kỹ thuật đúc và sự lơ là trong khâu kiểm soát chất lượng, đặc biệt là thử tải.

Công ty TNHH MTV Lương Sơn Bạc tự hào là đơn vị cung cấp nắp hố ga uy tín, chất lượng tại Việt Nam

Quý khách quan tâm, vui lòng liên hệ

LSB 0905.468.055