Bích neo là chi tiết quan trọng trong các hệ thống cấp thoát nước, PCCC và hạ tầng kỹ thuật. Tùy theo mục đích sử dụng và yêu cầu công trình mà nhà sản xuất sẽ chọn bích neo gang hay bích neo thép. Vậy sự khác biệt giữa hai loại bích neo dựa trên cấu tạo – công dụng – thiết kế là như thế nào ? Chúng ta cần phải hiểu - nắm rõ để từ đó chọn được sản phẩm phù hợp và tối ưu chi phí dự án.

1. Tổng quan về bích neo trong hệ thống đường ống

Bích neo (Anchor Flange) là bộ phận giúp cố định đường ống tại một vị trí cụ thể, ngăn ngừa ống bị tuột, lệch tâm hoặc rung lắc dưới tác động của áp lực nước, lực đất, rung động từ máy bơm, lưu lượng nước lớn hoặc các tác động ngoại lực bên ngoài.

Bích neo thường được lắp đặt tại:

• Các điểm chuyển hướng của ống

• Giao điểm giữa ống và hố van

• Vị trí lắp đặt trụ cứu hỏa

• Đầu nối ống thép – ống gang

• Khu vực có tải trọng cao hoặc rung động mạnh

Vật liệu phổ biến nhất để chế tạo bích neo là gang và thép, mỗi loại lại có ưu – nhược điểm riêng.

2. So sánh bích neo gang và bích neo thép về CẤU TẠO 

3. So sánh bích neo gang và bích neo thép về CÔNG DỤNG

 4. So sánh bích neo gang và bích neo thép về THIẾT KẾ

5. Lời khuyên khi chọn bích neo gang hay bích neo thép?

Việc lựa chọn bích neo gang hay bích neo thép không chỉ phụ thuộc vào giá thành mà còn liên quan trực tiếp đến điều kiện thi công, môi trường hoạt động, và mức độ chịu lực của hệ thống đường ống. Dưới đây là hướng dẫn lựa chọn chi tiết, được trình bày theo cách dễ hiểu, giúp bạn xác định đúng loại bích neo phù hợp cho từng loại công trình.

5.1. Khi nào nên chọn bích neo gang?

Bích neo gang là lựa chọn phù hợp trong các trường hợp sau:

✔ Công trình chôn ngầm, ổn định, ít rung động

Nhờ khả năng chịu nén tốt và tính ổn định cao, bích neo gang rất phù hợp với:

• Hệ thống cấp thoát nước đặt dưới đất

• Các tuyến ống không chịu rung từ máy móc

• Khu dân cư hoặc đô thị, nơi hoạt động của đường ống khá ổn định

Gang có độ cứng cao, vì vậy khi đường ống nằm cố định dưới đất, bích neo gang giúp giữ ống chắc chắn và giảm nguy cơ xê dịch.

✔ Công trình sử dụng ống gang dẻo

Ống gang dẻo (DN80 – DN1200) thường đi kèm hệ thống phụ kiện bằng gang để đồng bộ về:

• Tính chất vật liệu

• Độ giãn nở

• Độ bền

• Khả năng chống ăn mòn

Vì vậy, với các công trình sử dụng ống gang dẻo, việc chọn bích neo gang là phù hợp và mang lại hiệu quả bền vững.

✔ Dự án hạ tầng quy mô lớn cần tối ưu chi phí

So với thép, bích neo gang có giá thành thấp hơn, đặc biệt khi sản xuất số lượng lớn theo khuôn đúc.

Các dự án thường ưu tiên bích neo gang:

• Dự án cấp thoát nước đô thị

• Khu dân cư mới

• Hệ thống thoát nước công cộng

• Dự án đường ống chôn ngầm dài

Bích neo gang giúp giảm chi phí nhưng vẫn đảm bảo độ bền rất tốt trong môi trường dưới đất.

✔ Môi trường đất ẩm hoặc tiếp xúc nước thường xuyên

Gang – đặc biệt là gang cầu – có lớp cấu trúc graphit giúp kháng ăn mòn tốt, nhất là khi được phủ sơn bitum hoặc epoxy.
Do đó, trong môi trường đất ẩm hoặc ngập nước, bích neo gang vẫn giữ được độ bền theo thời gian.

5.2. Khi nào nên chọn bích neo thép?

Bích neo thép phù hợp trong các công trình yêu cầu khả năng chịu lực đa hướng và mang tính cơ động cao.

✔ Công trình có rung động mạnh hoặc lực tác động đổi chiều

Thép nổi bật nhờ khả năng:

• Chịu kéo tốt

• Chịu uốn tốt

• Chịu va đập mà không bị nứt

Điều này làm cho bích neo thép đặc biệt phù hợp trong:

• Nhà máy công nghiệp

• Trạm bơm áp lực lớn

• Khu vực có phương tiện cơ giới hoạt động mạnh

Nếu môi trường có rung lắc, thép luôn là lựa chọn an toàn hơn so với gang.

✔ Hệ thống PCCC (trụ cứu hỏa, đường ống thép áp lực)

PCCC yêu cầu:

• Áp lực nước cao

• Khả năng chịu va đập tốt

• Độ an toàn tuyệt đối

Bích neo thép được dùng phổ biến trong:

• Trụ cứu hỏa

• Ống thép PCCC DN50 – DN200

• Đường ống dẫn nước chữa cháy

Thép vừa dẻo, vừa chắc → đảm bảo an toàn trong mọi tình huống.

✔ Công trình cần tùy chỉnh theo bản vẽ kỹ thuật

Thép rất dễ gia công bằng:

• Cắt laser

• Khoan CNC

• Hàn theo yêu cầu

• Tạo hình theo bản vẽ kỹ thuật đặc biệt

Nếu công trình cần bích neo với kích thước, độ dày hoặc kiểu liên kết không có sẵn trên thị trường → bích neo thép là lựa chọn hoàn hảo vì khả năng tùy chỉnh cao.

✔ Đường ống chịu áp suất lớn

Trong các hệ thống:

• Ống thép áp lực

• Hệ thống bơm công suất lớn

• Đường ống công nghiệp

Áp suất nước thường rất cao và thay đổi liên tục. Khi đó, thép – với độ dẻo và độ bền kéo cao – hoạt động ổn định và an toàn hơn gang.

Việc lựa chọn giữa bích neo gang và bích neo thép phụ thuộc vào điều kiện môi trường, loại công trình, tải trọng cũng như ngân sách đầu tư.

• Nếu công trình yêu cầu tính ổn định cao, chôn ngầm, chi phí tối ưu → bích neo gang là lựa chọn phù hợp.

• Nếu hệ thống chịu áp lực lớn, rung động nhiều hoặc cần thiết kế theo yêu cầu → bích neo thép là lựa chọn tối ưu nhất.

Một bích neo chất lượng tốt sẽ giúp tăng tuổi thọ hệ thống đường ống từ 10–30 năm, giảm rủi ro hư hỏng và đảm bảo vận hành an toàn.